W dobie pandemii koronowirusa częste mycie dłoni, ich dezynfekcja są podstawą naszego funkcjonowania. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Europejskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (ECDC) zalecają mycie rąk wodą z mydłem przez minimum 20 sekund, a następnie ich odkażanie za pomocą płynów dezynfekcyjnych. Nie ma lepszej prewencji przed rozprzestrzenianiem zakażeń wirusa Covid, czy też innych patogenów, i z zasady jest słuszna jako ochrona przed infekcją.

Niestety częste mycie, traktowanie skóry na dłoniach preparatami na bazie alkoholu powodują uszkodzenie bariery hydrolipidowej doprowadzając do przesuszenia skóry, jej pękania i w konsekwencji staje się bardziej przepuszczalna dla zarazków i drobnoustrojów.

Ludzka skóra jest heterogennym tworem składającym się z naskórka, skóry właściwej oraz tkanki podskórnej. Jest największym narządem ciała i odgrywa bardzo ważną rolę w układzie odpornościowym, stanowiąc pierwszą linie obrony przed atakiem patogennych drobnoustrojów. Jej najbardziej zewnętrzna warstwa – rogowa  stanowi nieprzenikalną, fizyczną barierę dla organizmów chorobotwórczych, a kwaśne pH oraz wydzieliny zapewniają odpowiednie właściwości ochronne. Płaszcz hydrolipidowy składający się głównie z ceramidów, cholesterolu i wolnych kwasów tłuszczowych tworzy barierę okluzyjną zapobiegając przeznaskórkowej utracie wody.

Naruszona bariera płaszcza hydrolipidowego powoduje transepidermalną ucieczkę wody (TEWL) z naskórka. Zmniejszenie zawartości wody w warstwie rogowej skutkuje pęknięciami skóry.

Uszkodzenia na przesuszonej i zniszczonej skórze nie tylko stanowią doskonałe miejsce do wniknięcia  bakterii, wirusów czy grzybów ale mogą doprowadzić do powstania stanów zapalnych oraz do kontaktowego wyprysku lub alergicznego wyprysku kontaktowego . Może również wywoływać wiele innych chorób o podłożu dermatologicznym, zaostrzać stany istniejących chorób, takich jak ATP (atopowe zapalenie skóry) czy łuszczyca.

Środki odkażające mogą również wywołać reakcje fototoksyczne oraz fotoalergiczne.

Przesuszona skóra, popękana , podrażniona ,swędząca prowadzi też do szybszego starzenia się skóry.

Zaburzenia bariery ochronnej skóry zaburza ekosystem komensalnych i symbiotycznych drobnoustrojów koniecznych do prawidłowego funkcjonowania naszego systemu odpornościowego. Obniżenie zmiany wartości pH skóry ma również wpływ na zachwianie funkcji ochronnych skóry. Kwaśne pH warstwy rogowej warunkuje prawidłowe warunki środowiskowe dla czynności enzymów syntetyzujących lipidy warstwy rogowej.

Problem utraty prawidłowej ilości i jakości warstwy lipidowej naskórka nie dotyczy wyłącznie dłoni. Częste mycie ciała pod prysznicem z użyciem środków do mycia, szorowanie szczotką sprzyja naruszeniu płaszcza ochronnego i skutkuje wysuszeniem skóry. Przykłady dermatoz powstałych na bazie uszkodzenia płaszcza hydrolipidowego to np. okołoustne zapalenie skóry na częstego podjadania, skóra dookoła ust wciąż wycierana traci ochronną barierę, zmieni się pH skóry i dotychczasowe drobnoustroje znajdują idealne miejsce do bytowania.

Jedną z przyczyn wywołania neurodermatitis jest zaburzona bariera przez kilkukrotne w ciągu dnia kąpiele z obawy przed patogenami. Powoduje to TEWL, wysuszenie skóry wywołuje swędzenia podrażnienia prowadzące do drapania.

Dlatego odpowiednia pielęgnacja skóry jest ważnym elementem nie tylko ochrony skóry ale także ochrony przed infekcjami.

Obecnie jedynym skutecznym zaleceniem prewencyjnym przed zakażeniem koronawirusem jest mycie i dezynfekcja dłoni. Zrezygnować z tych czynności absolutnie nie można. W ciągu dnia należy więc zadbać o właściwe nawilżenie skóry. Najlepszym preparatem będzie taki, który odbuduje barierę ochronną,  nie zakłócając procesu odnowy skóry. Pożądana jest stabilizacja bariery czyli utrzymanie „normalnej”  przeznaskórkowej utraty wody (TEWL) oraz stabilizacja wilgotności. Przy wyborze kremu należy unikać emulgatorów (zwłaszcza emulgatorów odpornych na degradację typu PEG), gdyż mogą one sprzyjać zaburzeniom barierowym.

Jaki preparat będzie idealny? Taki, który :

• ochroni skóry przed wpływami środowiska
• zachowa aktywną barierę lipidową warstwy rogowej
• zachowa i promuje zdolności samoregeneracyjne skóry
• będzie pozbawiony substancji drażniących i uczulających
• zminimalizuje wypłukiwania substancji ochronnych skóry podczas czyszczenia skóry

czyli nie zawierający perfum, konserwantów chemicznych, olejów mineralnych, silikonów, emulgatorów, amin a w składzie posiadający grupy substancji, które naturalnie występują w zdrowej, nieuszkodzonej skórze: triglicerydy (średniołańcuchowe), sterole, w tym skwalen, ceramidy i / lub fosfatydylocholina, długołańcuchowe organiczne kwasy tłuszczowe, pod warunkiem, że nie są już związane z fosfatydylocholiną.

Fosfatydolocholina znana jest z innowacyjnych preparatów liposomowych i nanocząsteczkowych. Ostatnio pojawiła się prawdziwie wielofunkcyjna substancja: nasycona fosfatydylocholina (PC-H). Pod względem ochrony skóry ma właściwości podobne do ceramidów, czyli ma działanie barierowe. Posiada zdolność integracji substancji wodnych i tłuszczowych z warstwą rogową bez wad konwencjonalnych emulgatorów. Ponieważ przylega do keratyny skóry, charakteryzuje się minimalnym efektem wymywania przy czyszczeniu skóry. Oznacza to, że transepidermalna utrata wody (TEWL) jest stabilizowana również pod wpływem substancji zewnętrznych, do których należy przede wszystkim woda. Unika się warunków okluzyjnych, tzn. skóra może „oddychać”.

Założenia wykluczenia w cyklu produkcyjnym wszelkich substancji drażniących i alergizujących wpisują się w nurt korneoterapii.

Korneoterapia ma na celu rehabilitację i utrzymanie zdrowej warstwy naskórka, a to gwarantuje zapewnieniu homeostazy na poziomie całej skóry. Korneoterapia na podstawie naukowej łączy kosmetykę i dermatologię.

 W okresie jesienno – zimowym nie zapominajmy o ochronie przed warunkami atmosferycznymi. Zakładajmy bawełniane lub skórzane rękawiczki. Przed wyjściem zaaplikuj krem nawilżający na skórę dłoni . Idealny będzie krem do rąk Dermaviduals ponieważ zawiera składniki DMS(derma membran structure) i minimalizuje efekt wymywania( nie zawiera emulgatorów), częste mycie dłoni nie będzie, aż tak destrukcyjnie wpływało na zaburzenie bariery ochronnej. Krem świetnie stabilizuje równowagę nawilżenia i wspomaga regenerację. Chroni przed działaniem czynników atmosferycznych, szorstkości i pęknięć.

 Krem korneoterapeutyczny Dermaviduals znajdziesz TUTAJ

Domowe sposoby „ratujące” skórę suchą opierać się będą na działaniu regeneracyjnym.

Pomogą nam w tym płatki owsiane bogate w NNKT(głównie linolowy) polifenole, składniki mineralne oraz witaminy B, A, E i K. Unikatowe właściwości prozdrowotne przypisuje się beta-glukanom, posiadającym właściwości zbliżone do kwasu hialuronowego. Przyśpieszają gojenie się ran, redukują ból. Śluzowate substancje tworzą na naskórku cieniutki filtr ochronny. Mając działanie nawilżające i wygładzające doskonale sprawdzą się w pielęgnacji skóry podrażnionej.

Przygotowujemy napar z płatków owsianych.  2 łyżki płatków owsianych zalej gorącą wodą(ok 100 ml). Odcedź po kilkunastu minutach. Posmaruj obszar suchej skóry. Po wchłonięciu zaaplikuj kilka kropli oleju. Możesz przelać do małej buteleczki i zabrać ze sobą do pracy. Napar jest jednodniowy. Nie zapomnij stworzeniu warstwy lipidowej na skórze. Zaaplikuj zatem krem lub kilka kropli oleju. Jeśli skóra jest swędząca, podrażniona popękana dobrym wyborem będzie olej z czarnuszki lub olej konopny. W pracy zda egzamin olej arganowy, ponieważ szybko się wchłania i nie pozostawia na skórze tłustego filmu. Więcej o właściwościach biologicznych olejów przeczytasz TUTAJ

Pomogą również kąpiele w siarczanie magnezu Epsom. Siarka jest niezbędna w procesie regeneracji naskórka. Stosowana na skórę nadaje jej miękkość, gładkość i elastyczność. Więcej przeczytasz TUTAJ

Myjmy ręce tak często jak jest to konieczne ale pielęgnujmy skórę na dłoniach, nie dopuszczając do jej przesuszenia, które może prowadzić do podrażnienia, a nawet ran i krwawienia. Po umyciu należy dłonie delikatnie, dokładnie osuszyć i zaaplikować krem lub kilka kropel oleju.

Bibliografia:       

1. Jungersted J.M, Hellgren L.I,Jemec G i wsp. Lipids and skin barier function a clinical prospective.Contact Dermatitis.2008,58:255-262.
2. Krotkiewski M.,Madaliński K. Im wyższy poziom higieny tym więcej alergii-paradoks naszych czasów.Alerg Astma Immun 2000,5910:1-6.
3. Lautenschläger H. Hautschu,(1):tz für Hände starker Männer. Pharm. Ztg.144 (13), 1038-1040 -(1999).
4. Lautenschläger H. Eindringlinge eindämmen – Virale und bakterielle Infektionen über Haut und Schleimhäute. Beauty Forum, 2020 (5), 50-52.
5. Lautenschläger H. Membranhaltige Barrierecremes – wie die Haut, so der Schutz. Kosmetische Praxis, 2006 (4), 12-14.        
6. Lautenschläger H. Schützen auch Sie Ihre Haut. Kosmetik International, 1999 (6), 114-116.
7. Malinowska M,Tokarz-Deptuł B, Deptuła W. Mikrobiom człowieka. Post Mikrobiol,2017,56,1,33-42.
8. Wojnowska D, Chodorowska G,Juszkiewicz-Borowiec M. Sucha skóra-patogeneza, klinika i leczenie. Post Dermatol Alergol 2003, 20(2):98-105.
9. Wojciechowska M,Napiórkowska K. Znaczenie bariery naskórkowej w patofizjologii wyprysku kontaktowego.Pol J Cosmetol,2012,15(2):66-70.
10. Roth RR,James W. Microbial ecology of the skin. Annu Rev Microbiol,1988,(42),444-464,